هیجان شادی، زودگذر و منوط به شرایط و محیط بیرونی است ولی احساس شادی، طولانی مدت‌تر و مرتبط با محیط درونی انسان است.
ما در زندگی سه سطح، لذت بردن داریم :
- لذت منفعل : که همان لذت مصرف کردن، خریدن، داشتن و به دست آوردن نتیجه است و به طور کلی این سطح لذت، لذت نتیجه گرایی است. این سطح لذت، به پول وابسته است و پس از رسیدن به آن، افسردگی و افت خلق داریم چون سیستم روانی ما، فرآیندی است و چنانچه در همان ابتدا نتیجه را ببیند، احساس خلا می‌کند.
- لذت فعال : که همان ساختن، ایجاد کردن، آفریدن و به طور کلی فرآیند محور است. این سطح لذت، از پول آزاد است و به زمان، حوصله و انرژی وابسته است.
- لذت فعال در مسیر اجتماع : یعنی تولید کن و به اشتراک بگذار !!! علت اینکه برخی فوتبالیست‌های مشهور و حتی برخی هنرمندان در کشور و در دنیا به امور عام‌المنفعه و خیریه‌ها روی می‌آورند به دلیل لذت بردن در بالاترین سطح شادمانی است که این موضوع در حال توسعه نیز هست.
به بیان دیگر ما به نوعی دچار بحران معنا و فقر فرآیندها مبتلا شده‌ایم . مثلا در روزهای نه چندان دور، برای عید نوروز، شیرینی خانگی می‌پختند و در ایام سال، رب و آبلیمو و … را خودشان تهیه می‌کردند و در این جمع های خودمانی، شادمانی حاصل از فرآیندها را احساس می‌کردند و چه بسیار افسردگی‌ها و … در این فرآیندها خودبخود درمان می‌شد.
یکی از راه‌هایی که باعث شادمانی و لذت ماندگار می‌شود زمانی است که شما کار سختی را انجام دهید یا سخت‌ترین کار ممکن را انجام دهید به گونه‌ای که در آن کار غرق شوید
محمد آباد، کارشناس ارشد روانشناسی (تجربه غرقگی)
